۱۳۸۹ فروردین ۹, دوشنبه

با ماهی‌های قرمز هفت سین چه کنیم؟



دیدن جسد بیجان ماهی‌های قرمز که یکی یکی روی آب می‌آیند منظره ناخوشایندی است که همه ما با آن آشناییم. این منظره‌ای است که معمولا بعد و حتی گاهی پیش از عید می‌بینیم. راستش دلم واسه این موجودات ریزه میزه و خوشگل می‌سوزد.
قبل از عید البته خیلی این بحث مطرح بود که ماهی قرمز اصلا سنت ایرانی نیست و نباید ماهی قرمز خرید. گروه‌های حمایت از حیوانات هم برای جا انداختن این فکر در میان مردم تلاش کردند. اما به نظر می‌رسد این تلاش‌ها چندان موفق نبوده است. به هرحال سالیان سال است (از وقتی که به یاد داریم) این ماهی‌ها سر سفره‌های هفت سین بوده‌اند و تصور نبودنشان سر سفره هفت سین در ذهن خیلی‌ها نمی‌گنجد. بنابراین بهتر است واقع بین بود و برای نگهداری بهتر آنها فکری کرد.
یک گشتی در اینترنت زدم تا ببینم برای زنده نگه داشتن اینها چه کارهایی می‌شود کرد. اولین چیزی که دنبالش گشتم این بود که آیا می‌شود آنها را یک جوری به طبیعت و زندگی عادی برگرداند. از همه مطالبی که در سایت‌ها خواندم یک جمع بندی مختصر و مفید کرده‌ام که در اینجا می‌آورم:

رهاسازی فقط در حوض‌ها و استخرها
اولین چیزی که دستگیرم شد این بود که این ماهی‌های قرمز اصولا طبیعی به دنیا نیامده‌اند که بشود به طبیعت برشان گرداند. این‌ها توسط انسان پرورش یافته‌اند و درکنار انسانها هم زندگی کرده‌اند. به همین دلیل ناقل انگل و قارچ‌هایی هستند که ممکن است برای آبزیان دیگر مضر باشد (بنازم انسان را که هرچه انگل و میکرب است از او است! ). در ضمن این ماهی‌ها به دلیل همه چیز خوار بودن می‌توانند تحم ماهی های دیگر را بخورند و اکوسیستم دریاچه‌ها و رودخانه‌های طبیعی را برهم بزنند. ماهی‌های قرمز اصولا مال آبهای راکداند. بنابراین اگر قصد رها سازی آنها را دارید جایش فقط استخرها و حوض‌های دائمی پارکها است و نه رودها و دریاچه‌های طبیعی.

نگهداری
رهاسازی ماهی‌ها در استخر پارک‌ها یا حوض‌هایی که امکان زندگی برایشان فراهم است کار بهتری است. با این حال اگر قصد نگهداری آنها را دارید باید این نکات را در نظر بگیرید:

1- ظرف نگهداری باید بزرگ و دارای دهانه گشاد باشد تا بتواند اکسیژن لازم را جذب کند. همچنین اندازه ظرف باید آنقدر باشد که به ازای هر ماهی کوچک یک لیتر آب در آن جا شود. این معنی‌اش این است که نمی‌شود در یک تنگ کوچک چند ماهی نگه داشت. همچنین بهتر است ظرف نگهداری، گرد نباشد و مکعب شکل باشد، تا ماهی در جهت یابی دچار مشکل نشود.

2- حداکثر دو بار در روز می‌شود به ماهی‌ها غذا داد. آنقدر غذا بدهید که در عرض سه چهار دقیقه ماهی ها غذاها را تمام کنند. بهتر است از غذاهای مخصوص goldfish استفاده کنید. توجه داشته باشید که ماهی‌های قرمز اصولا سیرمونی ندارند و هرچقدر برایشان غذا بریزید می‌خورند. همین پرخوری هم اغلب باعث مرگشان می‌شود. تجربه نشان داده که ماهی‌ها معمولا از پرخوری می‌میرند، نه از کم غذایی. بنابراین من خودم سعی می‌کنم کمتر از اینکه گفتم به شان غذا دهم. شاید هفته ای سه چهار بار.

3- هفته ای یک یا دو بار آب آنها را عوض کنید و ظرف نگهداری‌شان را بشویید. برای اینکار لازم است از قبل آب تازه را در ظرفی قرار دهید تا هم کلرش برود و هم دمایش با دمای محیط یکسان شود. برای تعویض آب باید کمترین شوک به ماهی وارد شود. چون ممکن است ماهی سکته کند! به همین دلیل بهتر است از جابجا کردن ظرف ماهی هم تا جای ممکن، پرهیز کرد.

و نکاتی دیگر:
ظرف ماهی را جلوی نور مستقیم خورشید نگذارید.
دمای مناسب نگهداری ماهی بین 10 تا 25 درجه سانتیگراد است.
قبل از کنار گذاشتن آب برای ماهی، مدتی شیر آب را باز نگه دارید تا رسوبات لوله تخلیه شود.
بعد از دست زدن به ماهی دستها را با آب و صابون بشویید. ترجیحا از دستکش استفاده کنید.


در آخر لازم است بدانید عمر طبیعی ماهیان قرمز بین 12 تا 20 سال است. بنابراین هنر نکرده‌اید اگر توانستید سه چهار ماه ماهی خود را زنده نگه دارید. به نظرم اگر امکان نگهداری آنها را ندارید رهاسازی آنها در یک استخر یا حوض مناسب، روش آسان‌تر و سنجیده‌تری است.

برای مطالعه بیشتر به منابع این نوشته رجوع کنید:

Goldfish (ویکیپدیا)
غذا و خانه ماهی قرمز نوروز (تبیان)
علل مرگ ماهی قرمز (تبیان)
نگهداری بهتر از ماهی‌های قرمز کوچک خانگی (سیمرغ)
ماهی قرمز سفره هفت سین (تالار گفتگوی ایرانیان گیاهخوار)

هیچ نظری موجود نیست: